Cholesterol – zadbaj o jego poziom

30 lip Cholesterol – zadbaj o jego poziom

Są takie tematy, o których wszyscy coś wiedzą, słowa-wytrychy, które natychmiast kojarzą się ze zdrowiem (lub jego brakiem). Jednym z nich jest cholesterol, wszyscy bowiem wiedzą, że jego poziom jest niezwykle istotny dla organizmu, ale rzadko kto zadaje sobie pytania o szczegóły. Spróbujemy zatem dziś w kilku słowach opisać czym jest, skąd się bierze, jakie rodzaje rozróżniamy i w jaki sposób dbać o zachowanie równowagi w tym zakresie – bowiem, jak we wszystkim, co ważne dla naszego życia, także i w przypadku cholesterolu najbardziej istotna jest równowaga.

Zacznijmy od tego, że cholesterol jest substancją niezbędną nam do życia. Ten związek tłuszczowy jest zarówno wytworem naszego własnego organizmu (cholesterol endogenny), jak i dostarczany jest z pożywieniem (egzogenny). Przemieszcza się po ciele w osoczu krwi, jednak do tego niezbędne jest jego połączenie się z innymi cząsteczkami – z innymi związkami tłuszczowymi (trójglicerydami) oraz z białkami. I właśnie ilość białka w tej kombinacji decyduje o tym, czy cholesterol zaliczamy do złego (LDL – cholesterol o mniejszej gęstości z powodu większej zawartości tłuszczu w stosunku do białka), czy dobrego (HDL – o dużej gęstości i większej zawartości białka).

Nasz organizm wytwarza około jednego grama cholesterolu dziennie (niektóre źródła podają wartość trzykrotnie większą), zaś w pożywieniu dostarczamy mu od 300 do 1000 mg dziennie. Produkcja odbywa się głównie w wątrobie (około 70%), w jelitach (15%) i w skórze (5%). W pożywieniu znajdziemy go niemal wyłącznie w pokarmach zwierzęcych, w roślinnych jego ilości są śladowe, jednak niemal połowa cholesterolu egzogennego pochodzi z innych źródeł niż pożywienie, gdyż dostaje się on do dwunastnicy z żółcią produkowaną przez wątrobę oraz w postaci złuszczonego nabłonka przewodu pokarmowego. Więcej niż jedna trzecia cholesterolu wchłoniętego przez jelita trafia do żył, zaś reszta do wątroby, skąd jego część ponownie trafia do dwunastnicy.

Czas zatem zająć się tym, co dobrego robi dla nas cholesterol:

• ma działanie przeciwutleniające,
• wchodzi w skład wszystkich błon komórkowych,
• jest niezbędny do prawidłowego budowania komórek,
• bierze udział w tworzeniu niezbędnych do trawienia kwasów żółciowych,
• jest elementem procesu syntezy hormonów, w tym testosteron, progesteron, kortyzol,
• ma olbrzymie znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania synaps,
• bierze udział w syntezie witaminy D,
• jest ważnym elementem prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego,
• wspomaga działanie układu nerwowego,
• ma znaczenie dla procesu wchłaniania sodu.

Jednak, jak napisaliśmy na początku, to dobroczynne działanie cholesterolu uzależnione jest od zachowania odpowiedniego jego poziomu, szczególnie poziomu „złego” cholesterolu LDL. Mierzy się zarówno poziom całkowity cholesterolu, jak i poziomy obu jego rodzajów.

Dla cholesterolu całkowitego:

• poniżej 200 miligramów na decylitr (1/10 litra) – poziom odpowiedni,
• od 200 do 239 mg/dL – poziom podwyższony, ostrzegawczy,
• 240 i więcej – poziom niebezpieczny, wskazujący na wysokie ryzyko chorób układu krążenia.

W przypadku cholesterolu HDL:

• w przypadku mężczyzn – poniżej 35 mg/dL jest wartością niebezpieczną,
• w przypadku kobiet – poniżej 45 mg/dL,
• 60 mg/dL jest wartością pożądaną, im wyższy poziom HDL, tym lepiej dla zdrowia.

Dla złego cholesterolu LDL:

1.    poniżej 100 mg/dL to poziom pożądany,
2.    od 100 do 129 – poziom podwyższony,
3.    od 130 do 159 – poziom graniczny,
4.    od 160 do 189 – poziom wysoki,
5.    190 i więcej – poziom bardzo wysoki.

Zaburzenia poziomu cholesterolu prowadzić mogą do:

• miażdżycy,
• choroby wieńcowej,
• zawału serca,
• udaru mózgu,
• miażdżycy zarostowej kończyn dolnych (objawiającej się chromaniem przestankowym),
• powstawania kamieni żółciowych.

Obniżać niewłaściwy poziom cholesterolu można na różne sposoby, dietą i farmaceutykami, jednak tej drugiej metody absolutnie nie zamierzamy polecać komukolwiek, nie tylko ze względu na nasz ogólnie niechętny stosunek do leków, ale także dlatego, że coraz częściej wskazuje się na skutki uboczne stosowania statyn (właśnie tych leków), które mogą obejmować:

• zaburzenia snu,
• problemy z wątrobą,
• niewydolność nerek,
• zaćmę,
• osłabienie mięśni,
• cukrzycę typu II,
• osłabienie odporności,
• impotencję,
• utratę pamięci,
• zwiększenie ryzyka raka.

Problem ze stosowaniem statyn polega nie tylko na niebezpiecznych skutkach ubocznych, ale także na skali ich używania, obecnie 25% Amerykanów i Brytyjczyków powyżej 45 roku życia przyjmuje te leki, a ilość ta systematycznie się zwiększa. Dlatego my promujemy zdecydowanie bardziej naturalne, równie skuteczne, a do tego całkowicie zdrowe metody radzenia sobie z problemem zbyt wysokiego poziomu cholesterolu – i wszystkie one polegają na stosowaniu po prostu odpowiedniej diety, której najważniejsze zasady obejmują:

• ograniczenie stosowania tłuszczów, szczególnie zwierzęcych,
• ograniczenie spożywania pokarmów wysokokalorycznych,
• ograniczenie spożywania pokarmów o dużej zawartości węglowodanów,
• ograniczenie spożywania pokarmów wysokoprzetworzonych (ze względu na ich skład, w którym dominują tłuszcze, cukier, sól),
• spożywanie dużych ilości błonnika, który działa jak naturalna miotła i czyści jelita z nadmiaru pożywienia, w tym tłuszczów,
• spożywanie pokarmów zawierających jak najmniejsze ilości cholesterolu, zatem przede wszystkim dieta roślinna.

Nie będziemy wskazywać konkretnych rozwiązań, na naszym blogu znajdziecie mnóstwo informacji na temat produktów wpływających negatywnie i pozytywnie na poziom cholesterolu, jednak wydaje nam się, że w tych ogólnych zaleceniach można znaleźć zasadniczo wszystkie niezbędne informacje. Istotnie, cholesterol jest bardzo popularnym tematem, kiedy rozmawia się o zdrowiu, jednak,  jak widać, nie bez przyczyny, bo jest również jednym z najważniejszych. Chociaż, jeśli się dobrze zastanowić – czy istnieją tematy nieistotne dla zdrowia? Chyba nie, dlatego poszukiwanie wiedzy w tej dziedzinie nie zakończy się nigdy – a my zamierzamy w tym poszukiwaniu brać czynny udział.