Cholesterol – czy na pewno taki zły?

27 wrz Cholesterol – czy na pewno taki zły?

Cholesterol to organiczny związek chemiczny, będący rodzajem lipidu (tłuszczu), który odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu. Jest on niezbędny do wielu procesów biologicznych, takich jak:

• Budowa błon komórkowych – Cholesterol stanowi integralną część błon komórkowych, nadając im elastyczność i stabilność.
• Produkcja hormonów – Jest prekursorem ważnych hormonów steroidowych, takich jak estrogen, testosteron czy kortyzol.
• Synteza witaminy D – Cholesterol jest wykorzystywany do produkcji witaminy D, która jest niezbędna dla zdrowych kości i układu odpornościowego.
• Produkcja kwasów żółciowych – Z cholesterolu wytwarzane są kwasy żółciowe, które są niezbędne do trawienia i wchłaniania tłuszczów w jelitach.

Rodzaje cholesterolu:

• Cholesterol LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości) – często nazywany “złym” cholesterolem, ponieważ w nadmiarze może odkładać się w ścianach naczyń krwionośnych, prowadząc do ich zwężenia, co zwiększa ryzyko miażdżycy i chorób serca.
• Cholesterol HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości) – nazywany “dobrym” cholesterolem, ponieważ pomaga usuwać nadmiar cholesterolu LDL z krwi i transportować go do wątroby, gdzie jest rozkładany i wydalany z organizmu.

Skąd bierze się cholesterol?

pochodzi z dwóch źródeł:

• Wewnętrznego – Nasza wątroba produkuje około 75% cholesterolu potrzebnego organizmowi.
• Zewnętrznego – Pozostałe 25% pochodzi z diety, zwłaszcza z pokarmów bogatych w tłuszcze nasycone i trans, takich jak mięso, masło, sery czy fast foody.

Cholesterol – czy na pewno taki zły?

jest często kojarzony jedynie negatywnie, szczególnie w kontekście chorób serca, jednak pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu naszego organizmu.

Cholesterol może również pełnić pozytywną rolę w procesach zapalnych. W odpowiedzi na uszkodzenia tkanek lub infekcje, organizm zwiększa produkcję cholesterolu, który pomaga w odbudowie komórek i gojeniu ran. Badania pokazują, że cholesterol jest istotny dla regulacji reakcji zapalnych, ponieważ wspiera regenerację tkanek i działa jak “środek naprawczy”. W ten sposób cholesterol może wspomagać proces leczenia stanów zapalnych, chroniąc tkanki przed dalszymi uszkodzeniami.

Zatem, mimo że nadmiar “złego” cholesterolu LDL może być szkodliwy, cholesterol sam w sobie jest niezbędnym elementem prawidłowego funkcjonowania organizmu i bierze udział w procesach naprawczych podczas stanów zapalnych. Ważne jest, aby utrzymywać jego odpowiedni poziom i dbać o równowagę między “dobrym” cholesterolem HDL a “złym” LDL.

Czy podwyższony poziom cholesterolu, może świadczyć o stanach zapalnych w organizmie?

Tak, podwyższony poziom cholesterolu może być oznaką stanów zapalnych w organizmie. Gdy organizm zmaga się z przewlekłym stanem zapalnym, dochodzi do zwiększonego zapotrzebowania na cholesterol, który odgrywa rolę naprawczą w procesie regeneracji uszkodzonych tkanek. Cholesterol działa jak “środek naprawczy”, wspierając odbudowę błon komórkowych i uczestnicząc w produkcji hormonów oraz innych substancji ważnych dla odpowiedzi na stany zapalne.

Przewlekłe stany zapalne, takie jak infekcje, choroby autoimmunologiczne, a nawet nadwaga czy cukrzyca, mogą prowadzić do zwiększonej produkcji cholesterolu przez wątrobę. W takich przypadkach organizm podnosi poziom cholesterolu, szczególnie frakcji LDL, aby wspierać procesy naprawcze. Dlatego w niektórych przypadkach podwyższony cholesterol może wskazywać na ukryte stany zapalne.

Warto jednak pamiętać, że wysoki poziom cholesterolu może mieć również inne przyczyny, takie jak dieta bogata w tłuszcze nasycone, czynniki genetyczne, a także nieprawidłowy styl życia. Aby dokładniej ocenić, czy podwyższony cholesterol wynika z toczących się stanów zapalnych, warto zbadać markery zapalne, takie jak CRP (białko C-reaktywne) lub OB (odczyn Biernackiego), oraz skonsultować się z lekarzem.

Naturalne składniki utrzymujące odpowiedni poziom cholesterolu

Aby naturalnie utrzymywać cholesterol na odpowiednim poziomie, można włączyć do diety różnorodne składniki, które wspierają zdrowie układu sercowo-naczyniowego oraz pomagają w regulacji poziomu cholesterolu. Oto kilka takich produktów:

1. Błonnik rozpuszczalny (np. w owsie i nasionach lnu)

• Błonnik rozpuszczalny, szczególnie beta-glukany zawarte w owsie, wiąże cholesterol w przewodzie pokarmowym, co utrudnia jego wchłanianie. Regularne spożywanie błonnika może obniżyć poziom “złego” cholesterolu LDL.
• Źródła: Owies, jęczmień, nasiona lnu, psyllium, jabłka, gruszki, fasola.

2. Kwasy tłuszczowe omega-3

• Omega-3 mają korzystny wpływ na poziom cholesterolu, obniżając stężenie trójglicerydów i zwiększając poziom “dobrego” cholesterolu HDL. Działają także przeciwzapalnie.
• Źródła: Tłuste ryby (łosoś, makrela, sardynki), siemię lniane, nasiona chia, orzechy włoskie.

3. Oliwa z oliwek

• Oliwa z oliwek extra virgin jest bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które pomagają podnosić poziom cholesterolu HDL i jednocześnie obniżać poziom LDL. Działa również przeciwzapalnie dzięki obecności polifenoli.
• Zastosowanie: W sałatkach, do smażenia na niskiej temperaturze, jako dodatek do potraw.

4. Awokado

• Jest bogate w zdrowe tłuszcze jednonienasycone oraz błonnik, co pomaga obniżyć poziom LDL i trójglicerydów, a jednocześnie wspiera wzrost HDL.
• Zastosowanie: Do sałatek, smoothie, jako pasta do pieczywa.

5. Orzechy

• Szczególnie migdały i orzechy włoskie zawierają zdrowe tłuszcze, błonnik i sterole roślinne, które pomagają obniżać poziom cholesterolu LDL i wspierają zdrowie serca.
• Zalecana porcja: Około garści (30g) dziennie.

6. Czosnek

• Czosnek ma właściwości obniżające poziom cholesterolu i ciśnienia krwi. Działa przeciwzapalnie i przeciwutleniająco.
• Zastosowanie: Surowy czosnek w potrawach, można również stosować suplementy czosnkowe.

7. Zielona herbata

• Zawiera katechiny, które mogą obniżać poziom cholesterolu LDL oraz wspomagać metabolizm tłuszczów. Regularne picie zielonej herbaty wspiera zdrowie układu sercowo-naczyniowego.
• Zalecenie: 2–3 filiżanki dziennie.

8. Sterole i stanole roślinne

• Naturalnie występujące substancje roślinne, które blokują wchłanianie cholesterolu w jelitach, pomagając obniżyć poziom LDL.
• Źródła: Orzechy, nasiona, warzywa, oleje roślinne, margaryny wzbogacane w sterole roślinne.

9. Rośliny strączkowe (fasola, soczewica)

• Są bogate w błonnik, białko roślinne i fitoskładniki, które obniżają poziom cholesterolu LDL i wspierają zdrowie serca.
• Zalecenie: Zastępuj mięso strączkowymi kilka razy w tygodniu.

10. Zielone warzywa liściaste

• Takie jak szpinak, jarmuż i brokuły, są źródłem antyoksydantów i błonnika, który obniża poziom cholesterolu LDL.
• Zastosowanie: Do sałatek, jako dodatek do zup i smoothie.

Włączenie tych naturalnych składników do codziennej diety może wspierać zdrowy poziom cholesterolu oraz ogólną kondycję układu sercowo-naczyniowego. Ważne jest, by także unikać tłuszczów trans i nadmiaru złych tłuszczów nasyconych – nieprzyswajalnych biologicznie, które mogą podnosić poziom Zapraszamy  na konsultacji online –   https://www.znanylekarz.pl/katarzyna-skaza/dietetyk/wroclaw